In ons tijdschriftnummer 96 (herfst 2016) besteedden we al ruime aandacht aan de meest westelijk gelegen site van het voormalige ursulinenklooster te Hamont.
Intussen zijn de gebouwen van het complex Schoemans, inclusief de fundamenten van een grotere parkkapel, afgebroken en staat een stuk kloostermuur met een muurkapel nog overeind.
Wie de achtergrond van dit geïsoleerd bouwsel niet kent, zal ongetwijfeld denken dat men dit is vergeten af te breken.
Niets is minder waar.
Dit fragment van de kloostermuur en de muurkapel heeft een bijzondere betekenis!
Vandaag pleiten we bovendien voor het behoud in situ, ter plaatse dus, van dit uniek stuk erfgoed.
Kloostermuur
Nieuw onderzoek heeft aangebracht dat de kloostermuur zelf uit de periode 1860-1870 dateert en de muurkapel uit een iets latere periode. Bijgevolg zijn deze twee elementen de oudste restanten van het ursulinenklooster. De bewaarde kloosterkerk dateert van 1913 en de pianokamertjes van 1900.
Muurkapel
De muurkapel is, zoals op een gravure van het klooster in vogelvlucht te zien is, een onderdeel van een reeks van muurkapellen die aan de binnenzijde van het kloosterdomein werden aangebracht.
Deze muurkapellen vormden één geheel:waarschijnlijk 7 staties van de 7 Weeën van Onze Lieve Vrouw. In het klooster was immers voor de zusters maar ook voor de pensionaires een broederschap van O.L. Vrouw opgericht en de inrichting van de zeven (?) muurkapellen binnen het kloosterdomein paste in de verering en de godsdienstijver, eigen aan de onderwijscongregaties in de 19de eeuw.
Van al deze muurkapellen is slecht één bewaard. Het bestaan van deze muurkapel was trouwens tot voor kort totaal onbekend ook bij de lokale historische verenigingen!
Gelet op dit uitzonderlijk relict pleiten de lokale erfgoedverenigingen bij het stadsbestuur om dit relict te behouden en vooral alle mogelijke inspanningen te doen om deze ene kapel ter plaatse te behouden en te integreren in een nieuw te ontwerpen bouwproject.
Het verplaatsen van een dergelijk bouwelement is vooreerst een zeer hachelijke onderneming en vanuit erfgoedstandpunt niet aangewezen omdat de gehele context erdoor verdwijnt.
De muurkapel en het fragment van de kloostermuur op het uiterste westelijke punt van het voormalige ursulinenklooster geeft een uitstekende indruk van de imposante grootte van dit klooster rond 1900, waarvan de stad Hamont-Achel nu de erfgenaam is.
